Το πρόβλημα με τις "προχωρημένες" τεχνικές στα bujutsu |
Ένα μεγάλο κομμάτι των bujutsu, και των παραδοσιακών πολεμικών τεχνών γενικότερα, περιστρέφεται γύρω από "προχωρημένες" τεχνικές. Πιο περίπλοκες, πιο φανταιζί τεχνικές που απαιτούν πολύ πιο λεπτό χειρισμό και λεπτομέρεια από ότι οι βασικές κινήσεις.
Αυτό σημαίνει περισσότερο υλικό. Περισσότερες τεχνικές, περισσότερο ενδιαφέρον άρσ περισσότερα μαθήματα, σεμινάρια, ζώνες, πιστοποιήσεις....λεφτά. Εξάρτηση του μαθητή από την εμπορική σχέση με την σχολή που τον κάνει να πιστεύει ότι αυτά που ξέρει δεν είναι αρκετά και ότι ακόμα δεν έχει διδαχθεί την "ουσία" των πραγμάτων άρα πρέπει να συνεχίσει να αγοράζει σεμινάρια, dvd κλπ. Αν προσθέσεις τα όπλα (στις παραδοσιακές πολεμικές τέχνες παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο) ο παράγοντας εντυπωσιασμός αυξάνεται γεωμετρικά και κάνει το μυαλό του μαθητή ακόμα πιο ευάλωτο σε κάθε λογής...εμπορικές μανούβρες. Σημαίνει όμως και περισσότερη άσκηση, πιο μακροπρόθεσμη δέσμευση και εμβάθυνση. Είναι αλήθεια ότι οι παλιές πολεμικές τέχνες σε ένα μεγάλο βαθμό προέρχονται από επαγγελματίες μαχητές που το κύριο μέλημά τους ήταν η μάχη, ο πόλεμος και η αντιμετώπιση της βίας. Είναι λογικό λοιπόν πολλές σχολές να έχουν περισσότερο βάθος. Ακόμα και οι ίδιες οι βασικές τεχνικές έχουν πολλά επίπεδα, όσο περισσότερο ασκείσαι τόσο περισσότερες εφαρμογές βρίσκεις με διαφορετικούς τρόπους αλλά και σε διαφορετικές καταστάσεις. Άρα ναι, ο χρόνος άσκησης, η εμβάθυνση, παίζουν ρόλο. Αρκεί να είσαι αφοσιωμένος στην σοβαρή άσκηση. Μέχρι εδώ όλα καλά. Το πρόβλημα με όλο αυτό το "προχωρημένο" όμως είναι ότι δημιουργείται μια επικίνδυνη αντίληψη ότι τα βασικά δεν φτάνουν, ότι η "αλήθεια" κρύβεται στα προχωρημένα και -ακόμα χειρότερα- ότι όλες αυτές οι εντυπωσιακά περίπλοκες τεχνικές θα δουλέψουν από τον μέσο ασκούμενο σε μια κατάσταση αυτοάμυνας. Μεγάλο λάθος... Δυο είναι τα προβλήματα: 1) Δεν θα μείνουν όλοι να μάθουν την τέχνη μέχρι τέλους (και οι δάσκαλοι το γνωρίζουν αυτό καλύτερα από όλους γι αυτό και προσπαθούν να επεκτείνουν την μέση διάρκεια παραμονής ενός μαθητή με "προχωρημένο" υλικό). Ειδικά σήμερα με την εξωφρενική διάσπαση προσοχής που δημιουργούν τα social media, ο κόσμος ασχολείται με κάτι όσο αυτό είναι κουλ και ψηλά στις προτιμήσεις της πλειοψηφίας και μόλις ατονήσει το παρατάνε. Δεν θα τον ωφελήσει λοιπόν μια άσκηση σε πρoχωρημένες τεχνικές εφόσον δεν πρόκειται να αφοσιωθεί μακροπρόθεσμα. Αυτό σημαίνει ότι ο μαθητής πρέπει να πάρει κάτι χρήσιμο όσο καιρό αντέξει να μείνει. Αυτό το χρήσιμο είναι τα basics (ή kihon όπως λέγονται στην ιαπωνική ορολογία) τα οποία δεν είναι μόνο εισαγωγή σε πιο προχωρημένες τεχνικές αλλά είναι εφαρμόσιμες τεχνικές από μόνα τους. Ένα ukemi, ένα μπλοκ, μια στάση, μια μετατόπιση...όλα πρέπει να είναι εφαρμόσιμα και να διδαχθούν ως τέτοια αλλιώς ο μαθητής θα τα προσπεράσει, θα πιστέψει ότι ένα μπλοκ δεν είναι μπλοκ αλλά προετοιμασία για κάτι άλλο. Και ενώ περιμένει να διδαχθεί το "κάτι άλλο" παραμελεί την βασική κίνηση που μπορεί -εν δυνάμει- να τον σώσει από μια ενδεχόμενη άσχημη κατάσταση. 2) Οι πολεμικές τέχνες ήταν τέχνες επιβίωσης και αν ποτέ χρειαστεί να τις χρησιμοποιήσεις θα είναι υπό καθεστώς στρες. Στρες σημαίνει αυξημένη νευρικότητα, υψηλότεροι σφυγμοί και φόβος. Σε αυτή την κατάσταση ο μέσος άνθρωπος χάνει ένα τεράστιο ποσοστό από οποιαδήποτε λεπτεπίλεπτη κινητική δεξιότητα έχει μάθει, οι λεπτομέρειες της κουλ "προχωρημένης" τεχνικής πάνε περίπατο και κινδυνεύει να βρεθεί σε μια κατάσταση όπου έμαθε ένα κάρο πράγματα υπό συνθήκες ηρεμίας που δεν μπορεί να εφαρμόσει υπό συνθήκες στρες, |
Είναι λάθος η επιμονή σε προχωρημένες τεχνικές σε παιδιά που δεν έχουν ασκηθεί στα basics σε επίπεδο ικανό να τα εφαρμόζουν υπό πίεση, να τα κατανοούν και να μπορούν να τα εξηγήσουν με απλό τρόπο. Βέβαια, αν τους ρωτήσεις όλοι θα πουν ότι κατανοούν και γνωρίζουν τα basics. Αλλά πίεσέ τους με επιθέσεις που δεν περιμένουν και δες τους να παραπατάνε. Ρώτα τους για την σωστή κατανομή βάρους, τι ρόλο παίζει η κεντρική γραμμή, ποια είναι τα δομικά στοιχεία ενός kamae και θα σου πουν άλλα αντ' άλλων ή θα σε κοιτάνε απορημένοι ή θα σου πουν κάποια ευφάνταστη γιαπωνέζικη ορολογία σαν δικαιολογία. Στην εποχή του facebook και των 15 νταν έγινε της μόδας να χρησιμοποιούνται τα εξωτικά και τα περίπλοκα για να εξηγηθούν απλά βασικά πράγματα.
Τα βασικά είναι, και πρέπει να εξηγούνται με, απλές έννοιες. Και πρέπει να είναι αρκετά για μια τυπική κατάσταση αυτοάμυνας. Ναι κάποια από αυτά είναι και πρόδρομοι πιο προχωρημένων τεχνικών, ασκήσεις που θα σε βοηθήσουν να καταλάβεις πιο δύσκολα μαχητικά σχήματα ειδικά μέσα στα koryu bujutsu. Αλλά μόνο αν μείνεις σε βάθος χρόνου. Και πιεστείς να εφαρμόσεις τα βασικά υπό πίεση. Διαφορετικά δεν έχει νόημα να μαθαίνεις προχωρημένες τεχνικές όταν δεν ξέρεις που πατάς και που βρίσκεσαι. Δεν έχει νόημα να μαθαίνεις basics τα οποία δεν εφαρμόζονται αυτούσια. Ακόμα κι αν μείνεις μόνο με αυτά, εάν κάποιος σου τα δείξει με απλό και πρακτικό τρόπο, τότε τις περισσότερες φορές είναι ικανά να σε φτάσουν σε υψηλότερο επίπεδο εάν τα εξασκείς καθημερινά.
|
